Güney Afrika Cumhuriyeti’nin Lahey Büyükelçisi Vusi Madonsela, ülkesinin apartheid deneyimi nedeniyle Filistin halkının mücadelesine empatiyle yaklaştığını belirterek, Uluslararası Adalet Divanında (UAD) açtıkları davada İsrail’in soykırım suçundan ceza alması için tüm ülkeleri tanıklığa çağırdı.
Madonsela, Gazze ile ilgili oturuma katılmak için bulunduğu Avrupa Parlamentosunda AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Büyükelçi Madonsela, ülkesinin UAD’de İsrail aleyhinde soykırım davası açmasının altında yatan motivasyonu şöyle anlattı:
“Apartheid sistemi altında ezildiğimiz dönemde Filistin halkının mücadelesinde onlarla birlikte olduk. Baskıyı doğrudan deneyimlemiş, apartheid sistemi altında acı çekmiş bir ülke olarak dünyada başka kimsenin benzer sistem altında acı çekmemesini sağlamak, bizim için çok önemliydi. Filistin’de İsrail’in işgali altındaki topraklarda bizim apartheid sistemi altında yaşadıklarımızın en kötü hallerini görüyoruz. (Dava açmayı) Kendi halkımıza ve uluslararası topluma karşı görev bildik.”
“İsrail’in hesap vermesi gereken bir dava olduğuna inandık”
Bu nedenle ülkesinin, elindeki kanıtların İsrail’in soykırım suçu işlediğini ispatlamaya yeterli olduğuna inanarak başvuru yapmaya karar verdiğini belirten Madonsela, “Sadece ordu da dahil çok üst düzey yetkililerin ifadeleri değil aynı zamanda askerlerin sahadaki eylemlerine ve nüfusunun bazı kesimlerine bakarak Filistin halkını yok etme niyetiyle tutarlı bir şekilde hareket edildiğini gördük. Bunlara dayanarak açılması gereken bir dava olduğuna karar verdik. İsrail’in hesap vermesi gereken bir dava olduğuna inandık.” diye konuştu.
Madonsela, UAD’deki süreci yakından izlediğini dile getirerek, danışma görüşü talebiyle ilgili süreçten beklentisini şöyle aktardı:
“Bu sürecin sonunda mahkemenin, İsrail’in Filistin topraklarında devam eden işgalinin yasa dışı olduğunu ve bu nedenle sona ermesi gerektiğini ilan etmesini bekliyoruz. Mahkeme bunu yaptıktan sonra, mahkemenin açıklamalarının rehberliğinde, Filistin topraklarında apartheidin kaldırılmasının nasıl hayata geçirileceği konusunda ilerlemek, Genel Kurula düşecek.”
Ülkesinin açtığı soykırım davasıyla ilgili de Madonsela, “Soykırım Suçunun Önlenmesine İlişkin Sözleşme’ye taraf diğer devletleri, İsrail’in soykırım suçlusu olduğunu mahkemeye göstermek için ellerindeki kanıtlarla beraber kendi bakış açılarını sunmaları için duruşmalara katılmaya çağırıyoruz. Mahkeme, bu sonuca varırsa İsrail’in uygun şekilde cezalandırılmasını bekliyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
Duruşmadaki sözleri dikkati çekmişti
Büyükelçi Madonsela, 20 Şubat’ta UAD’deki duruşmaya katılmıştı.
Madonsela’nın dünyanın 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze’de “hızı ve şiddetinin eşi benzeri görülmemiş, bir nüfusun hayatta kalma hakkının en temel ilkelerini ihlal eden bir saldırıya” tanık olduğu yönündeki sözleri ve uluslararası topluma İsrail’i sorumlu tutma konusundaki isteksizliği nedeniyle eleştirileri dikkati çekmişti.
